De allereerste Olympische Spelen in Azië vond plaats in 1964. Waar? In Japan, Tokio! In 2013 werden ook de winterspelen gehouden. Na 56 jaar zouden de zomerspelen alweer in dit Aziatich land worden gehouden. Vanwege de Covid-19 pandemie zijn deze intussen naar volgend jaar verplaatst. Japan wil met dan nogmaals haar wilskracht aantonen.
Tokio is niet onbekend met tegenslag als het gaat om het organiseren van het belangrijkste sportieve evenement van de wereld. Het land werd in 1964 ook al geconfronteerd met grote uitdagingen. Roy Tomizawa, geboren in Queens, New York, beschrijft dit in zijn boek getiteld “1964 – The Greatest Year in the History of Japan: How the Tokyo Olympics Symbolized Japan’s Miraculous Rise from the Ashes”.
Dat boek werd vorig jaar uitgebracht. De 56-jarige Tomizawa beschrijft hoe een geteisterd Japan uit de demoralisatie van de nederlaag in de Tweede Wereldoorlog is opgestaan om hoofdstad Tokio volledig te transformeren. Deze transformatie vond plaats in de vijf jaren nadat het Olympische bod in 1959 werd gewonnen. Met name de verhalen van individuen en hun strijd brengen Tomizawa’s boek tot leven.
Eén van die personen is Yoshinori Sakai, ookwel Atomic Bomb Boy’ genoemd. Deze 19-jarige fakkeldrager, geboren in Hiroshima, won de harten van iedereen toen hij vol vertrouwen het nationale stadion binnen liep om vervolgens de ketel aan te steken tijdens de openingsceremonie. Dit was ook nog op de dag dat de atoombom op 6 augustus 1945 op zijn geboortestad werd gegooid.
Ook de volleybalsters maakten de Japenners trots. Het team onder leiding van coach Hirofumi ‘Demon’ Daimatsu en zijn ‘Oriental Witches’ versloegen de machtige Sovjet-Unie om de gouden medaille te veroveren. Hiermee veroorzaakten de volleybalsters een uitzinnige uitstorting van vreugde op de voorlaatste dag van de Olympiade.
De Olympische Spelen van 2020 in Tokio zijn uitgesteld tot volgende zomer vanwege de uitbraak van het coronavirus, maar of de wedstrijden nog doorgaan hangt af van het onder controle krijgen van de wereldwijde pandemie. Velen zouden het zien als een triomf van de menselijke veerkracht als de spelen in juli volgend jaar van start kunnen gaan.
Tomizawa, een leiderschapsconsulent en enthousiaste sportfan die al meer dan 20 jaar in Japan werkt, zegt dat niets de omvang van de prestatie uit 1964 zal evenaren. “Niets kan echt vergeleken worden met de erfenis of de herinneringen van 1964, omdat er geen vergelijking is”, zei Tomizawa in een recent interview met Kyodo News.
“Japan. Een land dat afkomstig is uit een omgeving die letterlijk en wanhopig is gebombardeerd. Een land dat verarmd is. Een economie die verwoest is,” aldus Tomizawa die de zoon is van een tweede generatie Japans-Amerikaan. Hij werd 1 jaar op de openingsdag van de spelen van 1964. Zijn vader Thomas werkte voor NBC News die voor de eerste keer live verslag deed van de openingsceremonie over de hele wereld ooit.
Tomizawa groeide op met de verhalen die zijn vader hem vertelde over het sportieve evenement. Toen hij op zoek ging naar een Engels boek over de Olympische Spelen van 1964 in Japan, een jaar nadat Tokio het bod in 2013 (winter) had gewonnen, kon hij er geen vinden.
Toen besloot hij een boek te schrijven: “Ik was geschokt dat er geen Engelstalig boek over was.” Tomizawa kon meer dan 70 voormalige ’64 Olympiërs uit 16 landen opsporen en de hulp inroepen van drie afgestudeerden van de Waseda Universiteit om brondocumenten van de National Diet Library te verwerven en te vertalen.
Dat waren trouwens de laatste Olympiade die een traditionele sintelbaan gebruikte. Seiko Holdings Corp. diende als de officiële timer en ontwikkelde een nieuwe technologie die voor de eerste keer tijden tot een honderdste van een seconde registreerde.
Tomizawa’s onderzoek was vooral van onschatbare waarde voor verhaallijnen over Olympiërs zoals Kokichi Tsuburaya. Hij miste nipt de zilveren medaille in de marathonrace voor mannen. Hij werd in het stadion op te laatste stuk en tot ongenoegen van het thuispubliek ingehaald door Basil Heatley uit Groot-Brittanië.
De finish met de bronzen medaille was een hartverscheurende chapiter voor Japan en Tsuburaya. Hij pleegde later zelfmoord om redenen die “we zullen het nooit weten”, schrijft Tomizawa.
“In zijn longbrekende mislukte poging om Heatley’s uitdaging het hoofd te bieden, vertegenwoordigt Tsuburaya de vastberadenheid van een natie die haar economie had omgevormd tot een robuuste consumptiemaatschappij na een decennium van ontbinding. Ik denk dat mensen inspiratie vinden in het feit dat hij zo volhardend was … en hij heeft gewoon alles gegeven. En de Japanners houden daarvan, ongeacht het resultaat.”
Tomizawa wil een Japanse versie van zijn boek in mei publiceren. Zijn interviews bevatten opmerkelijke voormalige Olympiërs als de Australische zwemmer Dawn Fraser, de Amerikaanse basketbalspeler Jerry Shipp en Yojiro Uetake, een Japanse worstelaar die in de Verenigde Staten had getraind en uit relatieve onbekendheid kwam om de gouden medaille te winnen in de freestyle-competitie voor mannen .
“Deze mensen waren de beste ter wereld in wat ze deden, of het nu roeien, gymnastiek of basketbal was. Ze zouden die doelgerichte procesgeoriënteerde manier van doen vertalen in zelfs de manier waarop ze dingen uitlegden. Ik zou slechtere manieren kunnen vinden om mijn tijd door te brengen dan met zulke mensen te praten, vooral met die ongelooflijke herinneringen in Japan van 1964. “
Tomizawa zegt dat de tijd zal uitwijzen of hij zeer optimistisch is over de Olympische Spelen van Tokio van volgend jaar. Deze zijn aangekondigd als de ‘Reconstruction Games’, in de hoop het herstel van het land van de Tohoku-ramp in 2011 te demonstreren: “De beweringen dat Tokio 2020 de ‘herstelolympics’ zijn, zullen sneller aanvoelen, ervan uitgaande dat de wereld in 2021 volledig hersteld is van de COVID-19-pandemie,” zei Tomizawa.
“Als de wereld in juli naar Tokio kan komen zonder zich zorgen te maken over hun gezondheid, zullen leiders trots kunnen spreken over de veerkracht van de menselijke geest, en velen zullen het daar waarschijnlijk mee eens zijn. Bovenop de natuurlijke viering van sport en prestatie , zullen er verhalen zijn over hoe individuen, teams en landen de pandemie overwonnen en dus een grote inspiratiebron zijn.”
Bron: Kyodo News